آناتومی بدن

آناتومی بدن عبارت است از تمامی قسمت های مختلف بدن که هر یک وظیفه و مسئولیت خاصی را بر عهده دارند. در نهایت آناتومی بدن به مثابه یک سیستم عمل می کند که هر یک از اجزا به یکدیگر پیوسته هستند و در ارتباط با یکدیگر عمل می کنند.

•     دستگاه گوارش
•     آناتومی کامل مغز
•     آناتومی قلب
•      استخوان ها و ماهیچه ها
•      دستگاه تنفسی
•      دستگاه عصبی
  

به طور کلی آناتومی بدن را نمی توان به صورت مجزا و تفکیک شده در نظر گرفت. بلکه ساختار آن متشکل از اجزاء و سیستم هایی است که هر یک از آنها نیز دارای زیر مجموعه های دیگری هستند. برای ادامه حیات آناتومی بدن، سلامت تمامی این زیر مجموعه ها ضرورت دارد.

قسمتهای مختلف دستگاه گوارش در آناتومی بدن

دستگاه گوارش یکی از مهمترین قسمت های آناتومی بدن محسوب می شود که کار هضم، جذب و دفع غذا را بر عهده می گیرد. در این قسمت غذاها وارد معده می شوند. پس از اینکه غذا هضم شد، قسمت های مفید غذا از طریق خون وارد بدن می شود و قسمت های غیر مفید غذا نیز از طریق روده بزرگ از بدن خارج می شوند. دستگاه گوارش از قسمت های مختلفی تشکیل شده است که عبارتند از:

اولین مرحله گوارش غذا، در دهان صورت می گیرد. دهان و دندان کار جویدن را بر عهده دارند. این قسمت از آناتومی بدن با تکه تکه کردن غذاها به قطعات کوچکتر، کار معده را آسانتر می کند. در عین حال بزاق دهان، کربوهیدارت‌های موجود در غذا را تجزیه می‌کند. زبان هم از دیگر قسمت های آناتومی بدن محسوب می شود که لقمه غذا را از گلو به سمت مری حرکت می دهد.

قسمت دیگر دستگاه گوارش و آناتومی بدن، روده کوچک است که غذاهای هضم شده توسط معده را دریافت می کند. در این قسمت مرحله نهایی هضم غذا انجام می شود. پس از اینکه سوپ معده وارد روده کوچک شد، مایع گوارش، از جداره روده آزاد می‌شود و مواد غذایی را به واحدهای شیمیایی کوچکتری تبدیل می‌کند. سپس ماده حاصل وارد رگهای خونی اطراف روده کوچک می شود.

اولین قسمت روده کوچک دوازدهه نام دارد که کیسه صفرا را تحریک می کند تا ترشحات را به سمت روده کوچک و نهایتا روده بزرگ وارد کند. پس از این مرحله نیز، مواد زائد از بدن دفع می شوند. لوزالمعده بخش دیگری از آناتومی بدن است که‌ مایعات  قدرتمندی را که باعث هرچه بهتر هضم شدن غذا می شود را ترشح میکند. این مایعات به تجزیه مواد غذایی و جذب آنها در خون کمک می کنند. همچنین موادی که توسط روده کوچک تجزیه شده اند را به سمت کبد هدایت می کنند.

سیستم مغز به عنوان یکی دیگر از قسمت های مهم آناتومی بدن به شمار می رود که حدود 1500 گرم وزن دارد. مغز درون جمجمه قرار دارد و از قسمت های زیر تشکیل شده است:

نیم کره های مغز

در آناتومی بدن مغز به دو نیم کره چپ و راست تقسیم می شود. در درون نیم کره ها حفره هایی پر از مایع نخاعی وجود دارد که «بطن» نامیده می شود. این دو نیم کره به وسیله جسم پینه ای به یکدیگر متصل شده اند. نیم کره های مغز از قسمت های زیر تشکیل شده اند:

•      لوب پیشانی Frontal Lobe))
•      لوب آهیانه ای Parietal Lobe))
•     لوب پس سری  Occipital Lobe))
•      لوب گیجگاهی (Temporal Lobe)
•      لوب حاشیه ای  Marginal Lobe))
  

یکی دیگر از قسمت های مهم آناتومی بدن است که در سیستم مغز فعالیت می کند. این قسمت متشکل از توده هایی از سلول های عصبی است. این سلول ها اندازه های متفاوتی دارند و پیام های حسی را در ارتباط با فعالیت های حرکتی، پردازش می کنند. در آناتومی بدن، تالاموس دردهای محیطی را دریافت می کند. در صورتی که تالاموس دچار آسیب یک طرفه شود، بدن به صورت یک طرفه کرخ می شود. اگر در آناتومی بدن تالاموس آسیب دو طرفه ببیند، بیمار  بیهوش می شود.

گره های عصبی قاعده مغز یکی دیگر از بخش های سیستم مغز و آناتومی بدن است که متشکل از هسته های دم دار و عدسی شکل می باشد. گروه های عصبی قاعده مغز ارتباط زیادی با قشر خاکستری مغز، تالاموس و مخچه دارند. این قسمت ها حرکت ماهیچه ها را تنظیم می کنند. در صورتی که گره های عصبی قاعده مغز دچار آسیب شوند، موجب لرزش های غیرارادی، سفتی و تحریک ماهیچه های بدن می شود.

ساقه مغز به عنوان یکی دیگر از قسمت های آناتومی بدن است که مسئولیت هوشیاری و کنترل خواب، تنفس و گردش خون، گردهم آوردن اعصاب جمجمه ای، تعیین تکلیف مرگ مغزی، کنترل اندازه و پاسخ مردمک ها به نور، تنظیم رفلکس های قرینه و سرفه، کنترل حرکات چشمها، کنترل زبان، صورت، حلق و حنجره را بر عهده دارد.

مخچه یکی دیگر از قسمت های مهم آناتومی بدن محسوب می شود که در پشت سر و در قسمت خلفی پل دماغی و بصل النخاع قرار دارد. مخچه، جعبه سیاهِ سلسله اعصاب مرکزی به شمار می رود که وظیفه کنترل تعادل انسان، سرعت و دامنه حرکات بدن را بر عهده دارد. این قسمت با گیرنده های حسی محیطی و جمجمه ای در ارتباط است و وضعیت تعادل بدن را از طریق مغز میانی و پل دماغی پیوسته، در اختیار تالاموس، گره های عصبی قاعده مغز و قشر خاکستری قرار می دهد.

از دیگر بخش های آناتومی بدن که در ادامه حیات انسان نقش مهمی را بر عهده دارد، قلب است. این عضو به صورت یک کیسه در قسمت فضای قفسه سینه قرار گرفته است. قلب در زیر استخوان های سخت قفسه سینه پنهان شده است. در واقع این استخوانها همچون یک دیوار از هرگونه آسیب به قلب جلوگیری می کنند. ابعاد قلب در آناتومی بدن با توجه به جنسیت، سن، قد و وزن افراد، متفاوت است.

در آناتومی بدن قلب از چهار حفره تشکیل شده است که عبارتند از: دو حفره کوچک در بالا  که موجب تقسیم قلب به دهلیزهای راست و چپ شده است و دو حفره بزرگ در پایین که قلب را به بطنهای راست و چپ تقسیم می کند.
بطن چپ قلب مربوط به خون سرخرگی و بطن راست آن مربوط به خون سیاهرگی می باشد. بطن های قلب توسط یک تیغه عضلانی افقی نازکتر به دو حفره فرعی تقسیم می‌شوند. حفره های بالای قلب کوچکتر و نازکتر هستند که خون را از رگ ها دریافت می کنند. حفره های پایین قلب بزرگتر و ضخیم ترند و وظیفه ارسال خون به سایر قسمت های آناتومی بدن را بر عهده دارند.

یکی از قسمت های مهم در آناتومی بدن و قسمت قلب، شریانهای کرونری می باشد که خون را از بطن چپ خارج می کنند. از آنجا که شریانها به طور مستقیم از قسمت آئورت نشأت گرفته اند، خونی که در آنها جریان دارد، حاوی مقدار زیادی اکسیژن است. شریانهای کرونری از روی سطح قلب عبور می کنند و در پشت قلب به یکدیگر متصل می‌شوند. این شریانها در بطن چپ قلب قرار دارند. زیرا در بطن چپ عضلات بیشتری وجود دارد که وظیفه آنها، تلمبه کردن خون به تمام قسمتهای بدن می باشد. در نتیجه خونرسانی توسط شریانهای کرونری با قدرت بیشتری انجام می شود.

از دیگر قسمت های مهم آناتومی بدن، استخوانها و ماهیچه ها هستند. وجود این قسمت ها برای انجام فعالیت های روزانه ضرورت دارد. در آناتومی بدن یک انسان بالغ در حدود 206 قطعه استخوان وجود دارد. بدن نوزادان 300 استخوان دارد که با رشد او، برخی از استخوانها به یکدیگر پیوند می خورد و تعداد آنها کمتر می شود. به طور کلی، استخوانها 14 درصد از کل وزن آناتومی بدن را تشکیل می دهند. استخوانهای چکشی، سندانی و رکابی به عنوان کوچکترین استخوانهای بدن هستند که در داخل گوش قرار دارند. استخوان ران به عنوان بلندترین استخوان آناتومی بدن می باشد.
آناتومی بدن انسان دارای 650 ماهیچه است که میزان آنها در زنان یک سوم وزن بدن و در مردان یک دوم وزن را تشکیل می دهد. کوچکترین ماهیچه در قسمت استخوانهای گوش میانی و بزرگترین آن، در قسمت ران قرار دارد.

از دیگر قسمت آناتومی بدن، دستگاه تنفسی است که شامل قسمت های دیگری می باشد. این قسمت ها عبارتند از: بینی، حلق، نای، نایژه، نایژک و کیسه هوایی. دستگاه تنفس وظیفه تهیه اکسیژن برای متابولیسم سلولی و دفع دی‌اکسید کربن را بر عهده دارد. در آناتومی بدن سیستم تنفسی ارتباط مستقیمی با دستگاه گردش خون دارد. زیرا این دستگاه ابزار انتقال گاز بین بافت‌های بدن و شش‌ها می باشد. سیستم تنفسی با داشتن مجاری تنفسی و هوایی می تواند هوا را پالایش کند و به دو قسمت هوایی و تنفسی تقسیم می شود:

•     ناحیه هوایی سیستم تنفسی: شامل حفره بینی، حلق، حنجره، نای و سیستم برنشی است که هوا را از محیط اطراف به داخل شش می‌رساند.
•     ناحیه تنفسی: با انشعابات برنش هوایی به نام «برنشیول» شناخته می شود که مربوط به ناحیه تنفسی هستند.
•  
  

از دیگر بخش های مهم آناتومی بدن، دستگاه عصبی است که نقش مهمی را در سلامت جسمی ایفا می کند. دستگاه عصبی از قسمت های مختلفی تشکیل شده است که عبارتند از:

نخاع قسمتی از آناتومی بدن است که بین مغز و سایر قسمت های بدن ارتباط برقرار می کند. نخاع اعصاب حسی را دریافت می کند. همچنین اعصاب حرکتی توسط ریشه‌های شکمی، نخاع را ترک می‌کنند. ریشه های پشتی و شکمی در نخاع به یکدیگر متصل هستند.

بخش دیگری از سیستم عصبی مرکزی و آناتومی بدن، مغز است که در بالای نخاع قرار دارد. مغز شامل پیاز نخاع، پل مغزی، مخچه، مغز میانی، مغز واسطه‌ای و نیمکره‌های مخ می باشد.